Σύντομη περιγραφή – ορισμός
Η διόγκωση του μαστού στους άνδρες δεν είναι ασυνήθης. Φυσιολογικά κατά την ορμονική έκρηξη της εφηβείας και κατά την γεροντική ηλικία συνήθως εμφανίζεται διόγκωση του ενός ή του άλλου μαστού. Επίσης το νεογέννητο συνήθως εμφανίζει διογκωμένους τους μαστούς λόγω επίδρασης των μητρικών ορμονών.
ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΗ
Οι οργανικές παθήσεις που προκαλούν γυναικομαστία στους άνδρες, ουσιαστικά λειτουργούν με τρεις μηχανισμούς : ή μειώνεται η παραγωγή ανδρογόνων, ή αυξάνεται η παραγωγή οιστρογόνων ή τελικά, αυξάνεται η αντίσταση των περιφερικών ιστών στα ανδρογόνα.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ
Συχνά ενδοκρινικά αίτια είναι οι όγκοι των όρχεων , τα σύνδρομα ανδρικού υπογοναδισμού και ο υπερθυρεοειδισμός . Έκτοπη παραγωγή οιστρογόνων από όγκους, όπως είναι το βρογχογενές καρκίνωμα πνεύμονα, είναι μια άλλη αιτία. Θα πρέπει να σημειωθεί όμως, ότι κλινικά, οι πιο συχνές αιτίες γυναικομαστίας είναι η ηπατική και νεφρική ανεπάρκεια καθώς και η χρησιμοποίηση φαρμάκων. Τέτοια φάρμακα που χρησιμοποιούνται συχνά είναι διουρητικά (σπιροναλακτόνη, φαινοθειαζίδες), αντιελκωτικά (σιμετιδίνη), αντικαταθλιπτικά, αναβολικά στεροειδή, καθώς και φάρμακα που χρησιμοποιούνται ευρέως στην καρδιολογία (δακτυλίτιδα, μεθυλντόπα). Η κατάχρηση αλκόολης καθώς και η χρήση ναρκωτικών ουσιών (ηρωίνη, μαριχουάνα) αποτελούν εξίσου συχνές αιτίες. Σε ηλικιωμένους με καρκίνο στον προστάτη που λαμβάνουν οιστρογόνα, η εμφάνιση γυναικομαστίας είναι συχνή.
ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ
Η κλινική διερεύνηση της γυναικομαστίας έγκειται βασικά στη μέτρηση στο αίμα των ορμονών που είναι υπεύθυνες για τα δευτερογενή χαρακτηριστικά του φύλου : τεστοστερόνη, οιστραδιόλη και ωχρινοτρόπου ορμόνης. Η μέτρηση της β-χοριακής γοναδοτροπίνης θα μας βοηθήσει στην διάγνωση χοριοκαρκινώματος των όρχεων. Η ακτινογραφία θώρακα θ αναζητήσει την ύπαρξη όγκου στον πνέυμονα.
Ένα σημαντικό ποσοστό γυναικομαστίας δεν έχει σαφή αιτιολογία και γι αυτό η γυναικομαστία χαρακτηρίζεται ιδιοπαθής.